Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία εξηγεί την προσέγγισή της όσον αφορά την αξιολόγηση των ενισχύσεων αναδιάρθρωσης που παρέχουν τα κράτη μέλη σε τράπεζες. Η προσέγγιση αυτή βασίζεται σε τρείς θεμελιώδεις αρχές. i) οι τράπεζες στις οποίες χορηγούνται ενισχύσεις πρέπει να καθίστανται βιώσιμες μακροπρόθεσμα χωρίς περαιτέρω κρατική στήριξη, ii) οι τράπεζες στις οποίες χορηγούνται ενισχύσεις και οι ιδιοκτήτες τους πρέπει να επωμίζονται ένα εύλογο μέρος του κόστους αναδιάρθρωσης και iii) πρέπει να ληφθούν μέτρα για να περιοριστούν οι στρεβλώσεις του ανταγωνισμού στην ενιαία αγορά. Οι κατευθυντήριες γραμμές, οι οποίες ισχύουν έως τις 31 Δεκεμβρίου 2010, εξηγούν ειδικότερα με ποιον τρόπο προτίθεται η Επιτροπή να εφαρμόσει αυτές τις αρχές στο πλαίσιο της τρέχουσας συστημικής χρηματοπιστωτικής κρίσης, προκειμένου να συμβάλει στην αποκατάσταση της βιωσιμότητας του ευρωπαϊκού τραπεζικού τομέα.
Η αρμόδια για τον ανταγωνισμό επίτροπος Neelie Kroes δήλωσε τα εξής: «Η χρηματοπιστωτική κρίση μπορεί να μην πέρασε ακόμη, αλλά πρέπει να αρχίσουμε να εργαζόμαστε σοβαρά με τα κράτη μέλη για την αναδιάρθρωση των ευρωπαϊκών τραπεζών. Οι τράπεζες πρέπει να καταστούν και πάλι βιώσιμες δίχως κρατική στήριξη και ο ανταγωνισμός να λάβει νέα ώθηση στο πλαίσιο της ενιαίας αγοράς. Οι κατευθυντήριες γραμμές που εκδίδονται σήμερα θα αποτελέσουν χρήσιμο εργαλείο για τις τράπεζες και τα κράτη μέλη διότι αναλύουν τα κριτήρια που θα εφαρμόσει η Επιτροπή για τις ενισχύσεις αναδιάρθρωσης σε τράπεζες κατά την τρέχουσα περίοδο. Συμπληρώνουν τις προηγούμενες κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές εγγυήσεις, την ανακεφαλαιοποίηση και την αντιμετώπιση των απομειωμένων περιουσιακών στοιχείων».
Η Επιτροπή πρέπει να ασχοληθεί με ένα μεγάλο αριθμό μεμονωμένων περιπτώσεων αναδιάρθρωσης τραπεζών, οι οποίες έπονται μέτρων ενίσχυσης για τη διάσωση τραπεζών τα οποία εγκρίθηκαν υπό τον όρο ότι θα υποβληθεί πρόγραμμα αναδιάρθρωσης εντός έξι μηνών. Προκειμένου να ενισχυθεί η διαφάνεια, η προβλεψιμότητα και η ίση μεταχείριση μεταξύ των κρατών μελών, η Επιτροπή εξέδωσε κατευθυντήριες γραμμές για να διασαφηνίσει την προσέγγισή της, τα κριτήρια στα οποία θα στηρίξει την αξιολόγησή της και το είδος των πληροφοριών που απαιτούνται γι’ αυτή την αξιολόγηση. Οι κατευθυντήριες αυτές γραμμές βασίζονται στο άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο β) της συνθήκης ΕΚ, το οποίο επιτρέπει τις κρατικές ενισχύσεις σε περίπτωση σοβαρής διαταραχής της οικονομίας. Θα είναι προσωρινές και θα ισχύουν έως το τέλος του 2010. Μετά την ημερομηνία αυτή, προβλέπεται να επανέλθουν σε ισχύ οι συνήθεις κανόνες σχετικά με τις ενισχύσεις διάσωσης και αναδιάρθρωσης, οι οποίοι βασίζονται στο άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συνθήκης (ενισχύσεις για την προώθηση της ανάπτυξης ορισμένων οικονομικών δραστηριοτήτων ή οικονομικών περιοχών, εφόσον δεν αλλοιώνουν τους όρους των συναλλαγών κατά τρόπο που θα αντέκειτο προς το κοινό συμφέρον).
Χρηματοπιστωτική σταθερότητα
Η ανακοίνωση της Επιτροπής για την αναδιάρθρωση των τραπεζών συμπληρώνει τις κατευθύνσεις για την αξιολόγηση των κρατικών ενισχύσεων σε τράπεζες τις οποίες εξέδωσε η Επιτροπή μετά την έναρξη της χρηματοπιστωτικής κρίσης όσον αφορά τις εγγυήσεις, την ανακεφαλαιοποίηση και την αντιμετώπιση των απομειωμένων περιουσιακών στοιχείων. Οι προηγούμενες αυτές κατευθυντήριες γραμμές εξηγούν ειδικότερα υπό ποίους όρους πρέπει οι τράπεζες να υποβάλουν πρόγραμμα αναδιάρθρωσης. Η νέα ανακοίνωση περιγράφει σε γενικές γραμμές πώς θα εφαρμόσει η Επιτροπή τους κανόνες ανταγωνισμού για να στηρίξει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Η αποκατάσταση της βιωσιμότητας των τραπεζών αποτελεί την καλύτερη εγγύηση για τη σταθερότητα και για την διαρκή ικανότητά τους να χορηγούν δάνεια στην οικονομία.
Προσομοίωση ακραίων καταστάσεων
Σε αυτό το πλαίσιο, η ανακοίνωση τονίζει ότι προκειμένου να χαραχθούν στρατηγικές για ένα βιώσιμο μέλλον, οι τράπεζες θα πρέπει να υποβάλουν τις δραστηριότητές τους σε προσομοίωση ακραίων καταστάσεων. Αυτό προϋποθέτει διάγνωση των ισχυρών και αδύναμων σημείων κάθε τράπεζας, η οποία θα οδηγήσει ενδεχομένως σε επανεξέταση του επιχειρηματικού μοντέλου της τράπεζας, σε γνωστοποίηση και αντιμετώπιση των απομειωμένων περιουσιακών στοιχείων, σε απόσυρση από ζημιογόνες δραστηριότητες ή ακόμη και σε εξέταση της περίπτωσης απορρόφησης της τράπεζας από βιώσιμο ανταγωνιστή ή κανονικής λύσης και εκκαθάρισης.
Η ανακοίνωση καθιστά σαφές ότι οι τράπεζες στις οποίες χορηγούνται ενισχύσεις και οι κάτοχοι του κεφαλαίου τους πρέπει να αναλάβουν επαρκές μερίδιο της ευθύνης για τις συνέπειες της παρελθούσας συμπεριφοράς τους και να συμβάλλουν όσο το δυνατό περισσότερο στην αναδιάρθρωση της τράπεζας με δικούς τους πόρους. Αυτό προϋποθέτει συγκεκριμένα ότι το κράτος ανταμείβεται δεόντως για τη βοήθεια που παρέχει. Εάν αυτό δεν είναι δυνατόν να συμβεί αμέσως λόγω των συνθηκών της αγοράς, αυτός ο καταμερισμός του κόστους θα πρέπει να εξασφαλίζεται σε μεταγενέστερο στάδιο.
Τέλος, η ανακοίνωση αναλύει τις στρεβλώσεις του ανταγωνισμού που απορρέουν από τη χορήγηση κρατικών ενισχύσεων σε τράπεζες και παρουσιάζει μέτρα για τον περιορισμό τους. Οι στρεβλώσεις μπορεί να οφείλονται στην παρατεταμένη ακατάλληλη ή υπερβολικά επισφαλή παρελθούσα συμπεριφορά της τράπεζας και/ή στη διατήρηση της παρουσίας της στην αγορά εις βάρος των ανταγωνιστών της. Για ευρεία κρατική στήριξη απαιτούνται ενδεχομένως ορισμένες προσαρμογές, μεταξύ άλλων διαρθρωτικά μέτρα όπως εκποίηση (η οποία μπορεί να διενεργηθεί σε περισσότερα του ενός έτη στο πλαίσιο της παρούσας κρίσης) ή δεσμεύσεις συμπεριφοράς, όπως περιορισμοί όσον αφορά τις εξαγορές ή τον επιθετικό καθορισμό τιμών και τις επιθετικές στρατηγικές μάρκετινγκ που χρηματοδοτούνται με κρατικές ενισχύσεις. Λόγω του αριθμού των ταυτόχρονων περιπτώσεων αναδιάρθρωσης, η ανάλυση αυτή θα δώσει ιδιαίτερη προσοχή στις διαρθρώσεις της εκάστοτε εθνικής αγοράς, προκειμένου να διαφυλάξει την ακεραιότητα και προσβασιμότητα της ενιαίας αγοράς.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου