Η προστασία των εμπορικών σημάτων στην ΕΕ

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη της ΕΕ αποφάσισαν να μειώσουν περαιτέρω τα τέλη που καταβάλλονται στον κοινοτικό οργανισμό που είναι αρμόδιος για τη χορήγηση δικαιωμάτων εμπορικών σημάτων που ισχύουν σε όλη την Κοινότητα, το ΓΕΕΑ (Γραφείο Εναρμόνισης στην Εσωτερική Αγορά, με έδρα το Αλικάντε της Ισπανίας), και να απλουστεύσουν τη διαδικασία καταχώρισης. Με το μέτρο αυτό, που θεσπίστηκε στη συνέχεια της αρχικής μείωσης το 2005, η προστασία των εμπορικών σημάτων θα γίνει πολύ φθηνότερη και θα αποκτάται ευκολότερα για τις επιχειρήσεις που λειτουργούν στην ενιαία αγορά της ΕΕ, βοηθώντας τις έτσι να εξοικονομούν περίπου 60 εκατομμύρια ευρώ ετησίως. Το εν λόγω μέτρο θα τεθεί σε εφαρμογή την 1η Μαΐου 2009.

Ο κ. Charlie McCreevy, Επίτροπος αρμόδιος για θέματα εσωτερικής αγοράς και υπηρεσιών, προέβη στην ακόλουθη δήλωση: «Είναι μια καλή είδηση για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Η σημαντική μείωση των τελών και η απλούστευση της διαδικασίας συνεπάγεται την πιό προσιτή οικονομικά και ευκολότερη πρόσβαση στην προστασία εμπορικών σημάτων σε όλη την ΕΕ. Αυτό θα προωθήσει την επιχειρηματικότητα και θα τονώσει την οικονομική δραστηριότητα, πράγμα που έχει ουσιαστική σημασία σε περιόδους οικονομικής κρίσης. Ειδικότερα, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, για τις οποίες οι δαπάνες και η διαδικασία εξασφάλισης της εν λόγω προστασίας συχνά αποτελούν βαρύ φορτίο, θα ωφεληθούν από τις βελτιώσεις αυτές.» Ο πρόεδρος του ΓΕΕΑ, Wubbo de Boer, δήλωσε τα εξής: «Για τις μικρές επιχειρήσεις, η προστασία του εμπορικού σήματός σας σε επίπεδο Κοινότητας προστατεύει το μελλοντικό δικαίωμά σας να έχετε ελεύθερη πρόσβαση στην ενιαία ευρωπαϊκή αγορά για τα εμπορεύματα και τις υπηρεσίες σας. Για τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις αυτό αποτελεί εργαλείο καίριας σημασίας για την άσκηση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων διεθνώς.»

Η μείωση των τελών και η απλούστευση της διαδικασίας συνίστανται ουσιαστικά στον καθορισμό μηδενικού τέλους καταχώρισης για τα κοινοτικά εμπορικά σήματα. Οι επιχειρήσεις θα καταβάλλουν επομένως μόνο τέλη αίτησης, και δεν θα πρέπει πλέον να καταβάλλουν χωριστά τέλη για την καταχώριση. Κατά συνέπεια, ο χρόνος επεξεργασίας για την καταχώριση ενός κοινοτικού εμπορικού σήματος θα γίνει επίσης πολύ πιό σύντομος.

Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι, αντί να καταβάλουν το ποσό των 1750 ευρώ για την αίτηση και την καταχώριση ενός κοινοτικού εμπορικού σήματος, οι επιχειρήσεις θα χρεώνονται μελλοντικά μόνο με τέλη αίτησης 1050 ευρώ. Εκείνοι που καταθέτουν τις αιτήσεις τους μέσω του διαδικτύου θα ωφεληθούν από μεγαλύτερη μείωση και θα χρεώνονται μόνο τέλος αίτησης 900 ευρώ αντί του συνολικού ποσού των 1600 ευρώ που πρέπει να πληρώνουν σήμερα.

Αυτές οι μειώσεις τελών έχουν ως αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις να πληρώνουν στο μέλλον 40% λιγότερο για να λάβουν ένα κοινοτικό εμπορικό σήμα – και έως 44% λιγότερο αν χρησιμοποιούν ηλεκτρονικά μέσα.

Επιπλέον, το μεμονωμένο τέλος για τις διεθνείς αιτήσεις και καταχωρίσεις εμπορικών σημάτων στις οποίες προσδιορίζεται η Ευρωπαϊκή Κοινότητα στο πλαίσιο του Πρωτοκόλλου της Μαδρίτης θα μειωθούν από 1450 ευρώ σε 870 ευρώ, πράγμα που ισοδυναμεί επίσης με μείωση 40%.

Η ήπια ισχύς της ΕΕ

Τριαντάφυλλος Καρατράντος

«Ναι, αυτή είναι η Ευρώπη, μία Ευρώπη από τον Ατλαντικό ως τα Ουράλια, όλη η Ευρώπη, η οποία θα αποφασίσει για το μέλλον του κόσμου!».  Αυτό δήλωνε ο Στρατηγός De Gaulle το 1959 πλέοντας σε οπτιμιστικά πελάγη για το δημιούργημα των Ευρωπαίων. Μερικές δεκαετίες αργότερα, ένας από τους πλέον αντιπροσωπευτικούς Ευρωπαϊστές μελετητές, ο Marc Leonard, στο βιβλίο του Why Europe Will Run the 21st Century,  υποστηρίζει με θέρμη τη διαφορετική ισχύ της ΕΕ και μιλά για τον αιώνα της Ευρώπης σημειώνοντας χαρακτηριστικά:  «οι χώρες από τα παγόβουνα του Αρκτικού Ωκεανού ως τους αμμόλοφους της Σαχάρα εισέρχονται σε μία Ευρωσφαίρα  μέσω της «παθητικής επίθεσης της ΕΕ».

Το Φεβρουάριο του 2004, μετά την επανεκλογή του, ο George Bush επέλεξε να επισκεφτεί ως πρώτο προορισμό αυτής της δεύτερης θητείας του τις Βρυξέλες, και όχι το Πεκίνο, το Δελχί ή τη Μόσχα. Στην Ουκρανία, το Δεκέμβριο του 2004, οι άνθρωποι πλημμύρησαν του δρόμους του Κιέβου αναζητώντας το δικό τους μελλοντικό μερίδιο στο ευρωπαϊκό όνειρο. Στο Σαράγιεβο ο ύπατος εκπρόσωπος που προΐσταται των δυνάμεων διαφύλαξης της ειρήνης προέρχεται από την Ε.Ε. Στη Ραμάλα και στη Γάζα η ΕΕ έχει αναλάβει την εκπαίδευση και τον εξοπλισμό της Αστυνομίας των Παλαιστινίων. Στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, οι προϋποθέσεις που έχουν τεθεί για την παροχή βοήθειας και για τις εμπορικές συναλλαγές με την ΕΕ θα συμβάλλουν αποτελεσματικά στην προώθηση μεταρρυθμίσεων για τον εκσυγχρονισμό των πολιτικών συστημάτων και τον εκδημοκρατισμό των κοινωνιών. Σε ολόκληρο τον κόσμο 70.000 στρατιώτες της ΕΕ  βαρύνονται με τη διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας.

Τα τελευταία είκοσι χρόνια η ΕΕ επιτέλεσε μία συστηματική δουλειά στη διάδοση της ειρήνης, της συνεργασίας και της δημοκρατίας. Ότι ξεκίνησε ως ένα μικρό club έξι χωρών αναπτύχθηκε πλέον σε μία πανευρωπαϊκή Ένωση των 27, με εξουσία και ευθύνες σε πολλές νέες περιοχές, σε αυτές περιλαμβανομένων  της εξωτερικής πολιτικής και της άμυνας. Μία ήπειρος που επί σειρά δεκαετιών ήταν διαιρεμένη από τις ιδεολογίες και μαστιζόταν από τις συγκρούσεις είναι πλέον ενωμένη σε πνεύμα ειρήνης και ελευθερίας. Οι Ευρωπαίοι μπορούν να απολαμβάνουν την ορθολογική ικανοποίηση αυτής της επιτυχίας, μίας διαυγούς υπεράσπισης της διαφορετική οπτικής της Ευρώπης στις διεθνείς υποθέσεις.

Ένας από τους πλέον εμπνευσμένους τρόπους σύνοψης των χαρακτηριστικών της ήπιας ισχύος της ΕΕ είναι αυτός του Jurgen Habermas. Ο Habermas ορίζει επτά χαρακτηριστικά στοιχεία που διαμορφώνουν κατά τη γνώμη του την Ευρωπαϊκή ταυτότητα: «εκκοσμίκευση, προτεραιότητα του κράτους έναντι της αγοράς, προτεραιότητα της αλληλεγγύης έναντι της απόδοσης, σκεπτικισμός ενώπιον της τεχνολογίας, επίγνωση των παραδόξων της προόδου, απόρριψη του δικαίου του ισχυρότερου, ειρηνευτικός προσανατολισμός επί τη βάσει της ιστορικής εμπειρίας απωλειών».  

Ο ίδιος ο Robert Cooper, ο εμπνευστής της αντίληψης της Ε.Ε. ως ένα μετά-μοντέρνο κράτος, θέτει τον προβληματισμό για τα όρια της ήπιας ισχύος της Ε.Ε. σημειώνοντας ότι: «Ανάμεσά μας, τηρούμε τους νόμους, αλλά όταν καλούμαστε να δράσουμε στη ζούγκλα, θα πρέπει να χρησιμοποιούμε τους νόμους της ζούγκλας». Αρκετοί μελετητές είναι επιφυλακτικοί για τις δυνατότητες παγκόσμια εμβέλειας της Ε.Ε. και υποστηρίζουν ότι αν επιθυμεί κάτι τέτοιο οι δυνάμεις στα πλαίσια των Petersberg tasks δεν είναι αρκετές. Για να υποστηρίξουν το επιχείρημα τους αυτό φέρνουν ως παράδειγμα το τσουνάμι του Δεκεμβρίου του 2004 στην Ασία. Άμεσα, μετά την καταστροφή, οι Ευρωπαίοι συγκέντρωσαν τεράστια χρηματικά ποσά, τα οποία ανέρχονταν σε δισεκατομμύρια ευρώ, σε αντιδιαστολή με τα 950 εκατομμύρια δολάρια των Η.Π.Α., ωστόσο, οι Η.Π.Α. είχαν την επιχειρησιακή δυνατότητα να στείλουν άμεσα στην περιοχή στρατιωτικές δυνάμεις για να βοηθήσουν στις εργασίες διάσωσης. Το ίδιο συνέβη και με τους μεγάλους σεισμούς στο Πακιστάν τον Οκτώβριο του 2005. Οι σκεπτικιστές σημειώνουν ότι ακόμη και αν η Ε.Ε. πιάσει τους στόχους του 2010, θα είναι πολύ δύσκολο για αυτό να αναλάβει επιχειρήσεις τέτοιας κλίμακας και αμφισβητούν τον παγκόσμιο ανθρωπιστικό ρόλο της Ε.Ε. 

Η φύση της ισχύος έχει αλλάξει. Όχι μόνο έχει υπερεκτιμηθεί η στρατιωτική ισχύς των Η.Π.Α., αλλά και η έλλειψη ενιαίων στρατιωτικών δυνάμεων οδήγησε την Ε.Ε. στην αξιοποίηση μη στρατιωτικών μέσων για την επίτευξη των στόχων της. Η χρησιμοποίηση αυτών των μέσων είναι ενδεχόμενη ακόμη και αν υπήρχαν οι στρατιωτικές δυνατότητες, καθώς παρατηρείται εκτεταμένη έλλειψη υποστήριξης στην χρήση βίας για την επίτευξη στόχων στις Ευρωπαϊκές κοινωνίες. Η Ε.Ε. έχει ακόμη έλλειψη μίας κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας, αλλά πλέον είναι προφανές ότι κάποια μέρα θα τις αποκτήσει, και η ρήξη με τις Η.Π.Α. σε ζητήματα όπως το Ιράκ και το Κιότο, προσέδωσε ένα νέο αίσθημα ανάγκης σε αυτή την αναζήτηση.

Αυστηρότερα μέτρα της ΕΕ κατά της εμπορίας ανθρώπων και της κακοποίησης παιδιών

Η Επιτροπή κάνει έκκληση για αυστηρότερα νομοθετικά μέτρα κατά της εμπορίας ανθρώπων και της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών, υπογραμμίζοντας ότι οι σημερινές προσπάθειες καταπολέμησης αυτών των εγκλημάτων δεν είναι ανάλογες με την έκταση και σοβαρότητά τους.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, κάθε χρόνο διακινούνται σε όλο τον κόσμο 1,2 εκατομμύρια άνθρωποι, κυρίως για φτηνή εργασία και σεξουαλική εκμετάλλευση. Οι περισσότεροι απ' αυτούς είναι γυναίκες και μικρά κορίτσια.

Ελάχιστες αξιόπιστες στατιστικές υπάρχουν σχετικά με τον αριθμό των ανθρώπων που αποτελούν αντικείμενο εμπορίας προς την Ευρώπη και εντός αυτής, αλλά πιθανολογείται ότι πρόκειται για εκατοντάδες χιλιάδες. Το 2006, τελευταίο έτος για το οποίο διαθέτουμε στατιστικά στοιχεία, οι εισαγγελείς παρέπεμψαν ενώπιον του δικαστηρίου μόνο 1.500 υποθέσεις εμπορίας ανθρώπων και μόνο 3.000 από τα θύματα έλαβαν βοήθεια.

Η εμπορία ανθρώπων είναι εξαιρετικά επικερδής, ενώ οι περισσότεροι λαθρέμποροι είναι επαγγελματίες και οργανωμένοι εγκληματίες. Οι περισσότεροι έχουν τη βάση τους εκτός ΕΕ· τώρα όμως αρχίζουν να αναπτύσσονται δίκτυα και στην ΕΕ, ιδίως μετά τη διεύρυνσή της προς τις ανατολικές χώρες.

Σύμφωνα με τις προτεινόμενες αλλαγές, οι χώρες της ΕΕ ενθαρρύνονται να παραπέμπουν στη δικαιοσύνη Ευρωπαίους πολίτες για εγκλήματα που διαπράττουν σε άλλες χώρες, καθώς και να χρησιμοποιούν μεθόδους έρευνας που χρησιμοποιούνται για άλλες μορφές οργανωμένου εγκλήματος, όπως η παγίδευση τηλεφωνικών συνδιαλέξεων και ο εντοπισμός κινήσεων χρηματικών ποσών που προέρχονται από εγκληματικές δραστηριότητες.

Η πρόταση προβλέπει αποτελεσματικότερα νομοθετικά μέτρα για την τιμωρία των λαθρεμπόρων και την παροχή μεγαλύτερης προστασίας και βοήθειας στα θύματα. Προβλέπεται δε η δημιουργία ανεξάρτητων εθνικών οργάνων για την παρακολούθηση της εφαρμογής τους.

Επίσης, η Επιτροπή αναθεώρησε τη νομοθεσία κατά της σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης παιδιών. Αλλά και στον τομέα αυτόν, είναι δύσκολο να βρεθούν αξιόπιστες εκτιμήσεις. Μελέτες όμως δείχνουν ότι ορισμένες μορφές σεξουαλικής βίας σε βάρος παιδιών εμφανίζονται ολοένα συχνότερα στην Ευρώπη, και ότι ένα σημαντικό ποσοστό παιδιών στην Ευρώπη, που κυμαίνεται από 10% έως 20%, κακοποιούνται σεξουαλικά κατά την παιδική τους ηλικία.

Ειδικότερα, η πρόταση αποσκοπεί στην ποινικοποίηση της χρήσης του Διαδικτύου για κακόβουλη προσέγγιση παιδιών καθώς και στην αυστηρότερη εφαρμογή των νόμων κατά της παιδικής πορνογραφίας. Το 2008 βρέθηκαν πάνω από 1000 εμπορικοί και 500 περίπου μη εμπορικοί δικτυακοί τόποι με περιεχόμενο την εκμετάλλευση παιδιών, από τους οποίους το 70% εντοπίστηκε στις ΗΠΑ.

Ο Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ  επεξεργάζεται, για λογαριασμό της Επιτροπής, τρόπους για την εκτίμηση του βαθμού προστασίας του παιδιού στην Ευρώπη, βάσει παραγόντων που σχετίζονται με το οικογενειακό περιβάλλον, τα μέτρα προστασίας έναντι της εκμετάλλευσης και της βίας, την παιδεία και το αίσθημα ευθύνης των πολιτών.

Κλιματική αλλαγή: επίτευξη παγκόσμιας συμφωνίας σε επίπεδο Ηνωμένων Εθνών

Ο Επίτροπος Περιβάλλοντος της ΕΕ, κ. Σταύρος Δήμας, ζήτησε να γίνουν προσπάθειες κατά τις διαπραγματεύσεις που θα πραγματοποιηθούν σε επίπεδο Ηνωμένων Εθνών από την Κυριακή (29 Μαρτίου), ώστε να επιτευχθεί μια νέα φιλόδοξη παγκόσμια συμφωνία για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Οι συνεδριάσεις που θα πραγματοποιηθούν στη Βόννη της Γερμανίας μέχρι τις 8 Απριλίου αποτελούν τον πρώτο κύκλο διαπραγματεύσεων μετά την διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα που πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο στο Poznań της Πολωνίας, κατά τη διάρκεια της οποίας συμφωνήθηκε η όλη διαδικασία να εισέλθει στο στάδιο των «σε βάθος διαπραγματεύσεων». Η νέα παγκόσμια συμφωνία, που θα αρχίσει να ισχύει το 2013, αναμένεται να συναφθεί στην διάσκεψη για το κλίμα που θα πραγματοποιηθεί υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών στην Κοπεγχάγη τον Δεκέμβριο.

«Ενώ απομένουν λιγότερο από εννέα μήνες μέχρι την Κοπεγχάγη, έχει πλέον καταστεί κοινή απαίτηση ότι, κατά τις συναντήσεις της Βόννης, θα πρέπει να περιορισθούν στο ελάχιστο οι διαφωνίες και να γίνουν προσπάθειες ώστε να έχουν ευτυχή κατάληξη οι εν λόγω διαπραγματεύσεις», δήλωσε ο κ. Δήμας. «Κατά τους προηγούμενους δύο μήνες η ΕΕ καθόρισε τους γενικούς στόχους της συμφωνίας της Κοπεγχάγης. Τώρα πλέον ζητούμε από τους εταίρους μας να υποστηρίξουν τις θέσεις μας ή να προτείνουν εποικοδομητικές εναλλακτικές λύσεις.»

Η πορεία προς την Κοπεγχάγη

Η διαπραγματεύσεις στον ΟΗΕ για την επίτευξη παγκόσμιας συμφωνίας για το κλίμα όσον αφορά την περίοδο μετά το 2012, δηλαδή για την περίοδο μετά την εκπνοή της συμφωνίας για τους στόχους που έχουν καθορισθεί σχετικά με τις εκπομπές βάσει του πρωτοκόλλου του Κιότο, άρχισαν πριν ένα χρόνο. Πραγματοποιήθηκαν τέσσερεις συναντήσεις κατά το 2008. Η συνάντηση της Βόννης είναι η πρώτη από τις τρεις προγραμματισμένες διαπραγματευτικές συνόδους με επίσημο χαρακτήρα κατά το τρέχον έτος με στόχο την προπαρασκευή της διάσκεψης της Κοπεγχάγης τον Δεκέμβριο. Αποτελεί επίσης την πρώτη διάσκεψη από την ανάληψη των καθηκόντων, τον Ιανουάριο, του Προέδρου Obama, ο οποίος υποσχέθηκε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα ηγηθούν της προσπάθειας για την αντιμετώπιση του προβλήματος της κλιματικής αλλαγής.

Οι διαπραγματεύσεις ακολουθούν δύο παράλληλες πορείες. Η μια αφορά την μακροπρόθεσμη δράση συνεργασίας βάσει της σύμβασης-πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την αλλαγή του κλίματος (UNFCCC), στα συμβαλλόμενα μέρη της οποίας συγκαταλέγονται και οι Ηνωμένες Πολιτείες. Η άλλη εστιάζεται στην διαμόρφωση των δεσμεύσεων που θα πρέπει να αναληφθούν για την περίοδο μετά το 2012 όσον αφορά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου στις αναπτυσσόμενες χώρες βάσει του πρωτοκόλλου του Κιότου, που δεν έχει κυρωθεί από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.

Η συνάντηση της Βόννης

Οι συζητήσεις που γίνονται στο πλαίσιο της UNFCCC θα βασιστούν σε έγγραφο το οποίο εκθέτει τα συστατικά στοιχεία της συμφωνίας, βάσει προτάσεων και ιδεών που υπέβαλαν τα μέρη. Το συγκεκριμένο έγγραφο έχει συνταχθεί από την προεδρία των εν λόγω διαπραγματεύσεων και αποσκοπεί στον εστιασμό της διαπραγματευτικής διαδικασίας περιγράφοντας τομείς σύγκλισης, διερευνώντας εναλλακτικές δυνατότητες για την αντιμετώπιση τομέων στους οποίους παρατηρούνται αποκλίσεις και για την επισήμανση των εμποδίων που θα πρέπει να ξεπερασθούν προκειμένου να επιτευχθεί συμφωνία. Η κατάληξη των διαπραγματεύσεων θα αποτελέσει στοιχείο επί των οποίων θα βασιστεί το πρώτο σχέδιο της συμφωνίας της Κοπεγχάγης που αναμένεται να υποβληθεί εγκαίρως πριν από την έναρξη της επόμενης συνόδου διαπραγματεύσεων τον Ιούνιο.

Οι διαπραγματεύσεις για την ανάληψη περαιτέρω δεσμεύσεων σχετικά με τις εκπομπές στις αναπτυσσόμενες χώρες βάσει του πρωτοκόλλου του Κιότο θα αφορούν τον κατάλογο θεμάτων που προέκυψε από τη διάσκεψη του Poznań. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται τα ποσοστά των μειώσεων των εκπομπών που θα πρέπει να πραγματοποιήσουν οι αναπτυγμένες χώρες συνολικά, η συμβολή των επιμέρους κρατών στην επίτευξη του ως άνω στόχου και το χρονικό διάστημα εντός του οποίου θα πρέπει να επιτευχθούν οι ως άνω μειώσεις. Οι διαπραγματεύσεις θα βασιστούν σε διαβουλεύσεις που θα πραγματοποιηθούν πριν από τη σύνοδο ή σε ημερίδες εργασίας σχετικά με τα ποσοστά των απαιτούμενων μειώσεων των εκπομπών, το μέλλον των μηχανισμών του Κιότο που βασίζονται στην αγορά και τους κανόνες που επιτρέπουν να λαμβάνονται δεόντως υπόψη η χρήση της γης και η δασοκομία κατά τους υπολογισμούς των εκπομπών.

Η θέση της ΕΕ

Βάσει ανακοίνωσης που εξέδωσε η Επιτροπή περί τα τέλη Ιανουαρίου, η ΕΕ κατέληξε σε μία γενική θέση σχετικά με τη συμφωνία της Κοπεγχάγης που διατυπώθηκε σε σειρά συμπερασμάτων του Συμβουλίου, πρωτίστως δε των συμπερασμάτων που ενέκρινε το Συμβούλιο Περιβάλλοντος  στις 2 Μαρτίου και των συμπερασμάτων της Προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 19ης και της 20ης Μαρτίου. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συνέβαλε επίσης με έκθεση που συνέταξε με δική του πρωτοβουλία.

Στόχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελεί η πρόληψη της περαιτέρω ανόδου της μέσης θερμοκρασίας σε παγκόσμιο επίπεδο, ώστε να μην υπερβεί τους 2°C συγκριτικά προς τις πριν από την εκβιομηχάνιση επικρατούσες θερμοκρασίες (ήτοι να μην αυξηθεί περισσότερο από 1,2°C ως προς τα σημερινά επίπεδα), δεδομένου ότι υφίστανται σοβαρότατες επιστημονικές ενδείξεις ότι ο κίνδυνος για οριστικές και ενδεχομένως καταστροφικές αλλαγές στο περιβάλλον θα καταστεί κατά πολύ μεγαλύτερος σε περίπτωση υπέρβασης του εν λόγω ορίου.

Η ΕΕ προτείνει οι αναπτυγμένες χώρες να μειώσουν συλλογικά τις εκπομπές τους σε αέρια του θερμοκηπίου κατά 30% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990 μέχρι το 2020 και οι αναπτυσσόμενες χώρες, ιδίως μάλιστα οι μεγάλες αναδυόμενες οικονομίες, να περιορίσουν την αύξηση των συλλογικών εκπομπών τους κατά 15-30% σε σύγκριση με τα αναμενόμενα επίπεδα υπό τις σημερινές επιχειρηματικές συνθήκες εντός της εν λόγω προθεσμίας.

Η ΕΕ αναγνωρίζει ότι οι αναπτυγμένες χώρες θα πρέπει να αυξήσουν σημαντικά την χρηματοοικονομική στήριξη του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, ώστε να καταστεί δυνατό για τις αναπτυσσόμενες χώρες να περιορίσουν την αύξηση των εκπομπών και να προσαρμοστούν στην κλιματική αλλαγή, και είναι πρόθυμη να επωμιστεί το μερίδιο που της αναλογεί εν προκειμένω. Σημαντικός ρόλος προβλέπεται επίσης για τη διευρυμένη διεθνή αγορά άνθρακα όσον αφορά τον περιορισμό και τη μείωση των εκπομπών με το χαμηλότερο δυνατό κόστος.

 

Οι Συστάσεις προς την Ελλάδα

Έχοντας ανέλθει σε 3,5% του ΑΕΠ το 2007, το δημόσιο έλλειμμα της Ελλάδας υπολογίζεται σε 3,7% του ΑΕΠ το 2008, υπερβαίνοντας έτσι την τιμή αναφοράς του 3% και τα δύο έτη. Το έλλειμμα αναμένεται ότι θα παραμείνει υψηλότερο από 3% το 2009 και θα υπερβεί το 4% το 2010 εφόσον δεν υπάρξει καμία αλλαγή της πολιτικής.

Λαμβάνοντας υπόψη τις υπάρχουσες μακροοικονομικές ανισορροπίες και την τρέχουσα επαναξιολόγηση των κινδύνων στις χρηματαγορές, που ασκούν περαιτέρω πίεση στον υψηλό φόρτο του χρέους, καθώς επίσης και το μέγεθος της απαραίτητης αναπροσαρμογής που είναι σχετικά μικρό, φαίνεται ότι ενδείκνυται η ταχεία διόρθωση του ελλείμματος έως το 2010.

Η Επιτροπή συνιστά ως εκ τούτου στο Συμβούλιο να ενισχύσει η Ελλάδα τη δημοσιονομική διόρθωση το 2009 με τον διαρκή περιορισμό των δαπανών. Στη συνέχεια, η χώρα θα πρέπει να θεσπίσει πρόσθετα μόνιμα μέτρα το 2010 για τη μείωση του ονομαστικού ελλείμματος σαφώς κάτω από την τιμή αναφοράς του 3% του ΑΕΠ μέχρι το τέλος του έτους με σκοπό την ανάκτηση των απωλειών ανταγωνιστικότητας και την αντιμετώπιση των υφιστάμενων εξωτερικών ανισορροπιών. Η Ελλάδα θα πρέπει επίσης να καταβάλει προσπάθειες για τον έλεγχο των άλλων παραγόντων, εκτός των καθαρών δανειακών αναγκών, που συμβάλλουν στη μεταβολή των επιπέδων του δημόσιου χρέους, καθώς επίσης και για τη βελτίωση της συλλογής και επεξεργασίας των οικονομικών δεδομένων και ιδίως των δεδομένων του δημοσίου. Τέλος, η Ελλάδα καλείται να βελτιώσει την ποιότητα και την διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών της και, με σκοπό την ανάκτηση των απωλειών ανταγωνιστικότητας και την αντιμετώπιση των υφιστάμενων εξωτερικών ανισορροπιών, να εφαρμόσει επειγόντως τολμηρές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.

Η Επιτροπή λαμβάνει μέτρα στο πλαίσιο της διαδικασίας υπερβολικού ελλείματος

Μετά την αξιολόγηση, το Φεβρουάριο, των αντίστοιχων προγραμμάτων σταθερότητας και σύγκλισης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε σήμερα προθεσμίες για τη διόρθωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων της Ελλάδας, της Ισπανίας, της Γαλλίας και της Ιρλανδίας, που ήδη υπερέβαιναν το 3% το 2008. Η Επιτροπή προτείνει επίσης νέα προθεσμία για τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος στο Ηνωμένο Βασίλειο. Οι προτεινόμενες προθεσμίες λαμβάνουν υπόψη τις αντίστοιχες δημοσιονομικές και μακροοικονομικές καταστάσεις των οικείων χωρών. Μόλις εγκριθούν οι συστάσεις από το Συμβούλιο, οι πέντε χώρες θα έχουν έξι μήνες στη διάθεσή τους για να ορίσουν ποια μέτρα σκοπεύουν να λάβουν για να μειώσουν σταδιακά το έλλειμμα. Η Επιτροπή εξέτασε επίσης το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σταθερότητας της Κύπρου και διαπίστωσε ότι η δημοσιονομική πολιτική το 2009 θα είναι μάλλον επεκτατική. Αυτό προβλέπεται να αντιστραφεί στα επόμενα έτη ενόψει των μεγάλων εξωτερικών ανισορροπιών.

«Οι εθνικές δημοσιονομικές θέσεις στην ΕΕ και αλλού επιδεινώθηκαν σημαντικά το προηγούμενο έτος και πρόκειται να επιδεινωθούν περαιτέρω εξ αιτίας της οικονομικής κρίσης που διανύουμε σήμερα και των μέτρων κατά διακριτική ευχέρεια τα οποία δικαίως θέσπισαν τα κράτη μέλη προκειμένου να στηρίξουν τη ζήτηση και να προωθήσουν τις επενδύσεις. Για να περιοριστεί το κόστος του χρέους για τις σημερινές και τις μελλοντικές γενιές, είναι σημαντικό να διαμορφώσουν οι κυβερνήσεις μια πορεία προσαρμογής με την οποία θα δεσμευθούν να διορθώσουν τα δημόσια ελλείμματα από τη στιγμή που θα αρχίσει η ανάκαμψη της οικονομίας, η οποία αναμένεται ότι θα συμβεί βαθμιαία το 2010. Το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης αποτελεί το πλαίσιο για αυτήν την στρατηγική εξόδου και την επιστροφή σε υγιή και βιώσιμα δημόσια οικονομικά μεσοπρόθεσμα έως μακροπρόθεσμα,» δήλωσε ο επίτροπος οικονομικών και νομισματικών υποθέσεων κ. Joaquin Almunia.

Στη συνέχεια της αξιολόγησης των προγραμμάτων σταθερότητας και σύγκλισης που ήδη παρουσίασαν δημοσιονομικό έλλειμμα μεγαλύτερο από 3% το 2008 και μετά από διαβουλεύσεις με την Οικονομική και Δημοσιονομική Επιτροπή, η Επιτροπή καταλήγει σήμερα στο συμπέρασμα ότι η Ελλάδα, η Ισπανία, η Γαλλία και η Ιρλανδία παρουσιάζουν υπερβολικά ελλείμματα κατά την έννοια του άρθρου 104.7 της Συνθήκης της ΕΕ και συνιστά την πορεία για τη διόρθωσή τους. Η Επιτροπή συνιστά επίσης στο Συμβούλιο να εκδώσει σύσταση βάσει του άρθρου 104.7 που θα ορίζει νέα προθεσμία για τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος στο ΗΒ. Οι αξιολογήσεις και οι συστάσεις είναι βασισμένες στις προβλέψεις της Επιτροπής του προηγούμενου Ιανουαρίου, αλλά περιλαμβάνουν επίσης πρόσφατες δημοσιονομικές πληροφορίες και εθνικές προβλέψεις. Οι προτεινόμενες προθεσμίες λαμβάνουν υπόψη την αρχική δημοσιονομική θέση και τα περιθώρια ελιγμών σύμφωνα με το ευρωπαϊκό σχέδιο για την ανάκαμψη της οικονομίας, τις οικονομικές προοπτικές, τις μακροοικονομικές ανισορροπίες και τους όρους χρηματοδότησης. Το Συμβούλιο Ecofin αναμένεται ότι θα συζητήσει σχετικά με τις συστάσεις κατά την προσεχή άτυπη σύνοδο του Απριλίου και θα οριστικοποιήσει τη θέση του σε μια προσεχή σύνοδο του Συμβουλίου. Στο σημείο εκείνο, τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη θα διαθέτουν έξι μήνες προκειμένου να ορίσουν ποια μέτρα σκοπεύουν να λάβουν για να μειώσουν σταδιακά το δημοσιονομικό έλλειμμα.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέφρασε την εμπιστοσύνη του στη δυνατότητα της ΕΕ να αντιμετωπίσει την οικονομική και τη χρηματοπιστωτική κρίση. Ανασκοπώντας το σημαντικό οικονομικό στήριγμα το οποίο τώρα ενσωματώνεται στην οικονομία της ΕΕ (πάνω από 400 δις €), σημείωσε εμφατικά ότι η συλλογική δράση και η συναίνεση είναι θεμελιακό κομμάτι της Ευρωπαϊκής στρατηγικής για την ανάκαμψη και διαβεβαίωσε ότι η Ευρώπη θα κάνει ότι είναι απαραίτητο για την αποκατάσταση της ανάπτυξης. Επίσης σημείωσε ότι η ενιαία αγορά είναι κεντρική στην προσπάθεια για να καταστεί η οικονομική ύφεση στην Ευρώπη συντομότερη και λιγότερο δριμεία. Υπογραμμίζοντας την ανάγκη να υπάρξει η ροή δανεισμού προς τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά ξανά, αποφάσισε να επισπεύσει τη συμφωνία για τις εκκρεμούσες νομοθετικές προτάσεις για τον χρηματοοικονομικό τομέα. Τον Ιούνιο το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα πάρει τις πρώτες αποφάσεις για την ισχυροποίηση του χρηματοοικονομικού τομέα της ΕΕ, οι οποίες θα βασίζονται στις προτάσεις της Επιτροπής που θα ακολουθήσουν την ενδελεχή συζήτηση στο Συμβούλιο γύρω από την έκθεση Larosière. Βασιζόμενο στην ίδια εμπειρία της ΕΕ και την επιθυμία της να συνεισφέρει καταλυτικά στη διαμόρφωση του μέλλοντος της διεθνούς διακυβέρνησης στον χρηματοοικονομικό τομέα, ξεκαθάρισε τη θέση της ΕΕ με το βλέμμα στη Σύνοδο του G20 στο Λονδίνο στις 2 Απριλίου.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταπιάστηκε επίσης με το ζήτημα της ενεργειακής ασφάλειας. Ειδικότερα συμφώνησαν στην κατεύθυνση της δημιουργίας ενός μηχανισμού διαχείρισης κρίσεων για την αντιμετώπιση των προβλημάτων στον εφοδιασμό. Επίσης ασχολήθηκε με την προετοιμασία της Συνόδου στην Κοπεγχάγη για την κλιματική αλλαγή. Καταληκτικά, συμφώνησε σε μία Διακήρυξη για την Ανατολική Συνεργασία. 

Ο Σωτήρης Ρούσσος μιλά στο EURO GR

Ο Σωτήρης Ρούσσος, Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και επικεφαλής του Κέντρου Μεσογειακών & Μεσανατολικών Σπουδών στο Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων, απαντά στο EURO GR, για τη Μέση Ανατολή, την περιφερειακή ασφάλεια, τις ΗΠΑ, την Ε.Ε., την Τουρκία, το Πολιτικό Ισλάμ, το ρόλο της Ελλάδας και τον Αραβικό Κόσμο. 

Κύριε Ρούσσο, δανειζόμενος τον τίτλο από το τελευταίο σας βιβλίο, πόσο κινούμενη είναι η άμμος της Μέσης Ανατολής και της Ευρασίας;

Είναι και θα παραμείνει κινούμενη στην περίπτωση που οι ηγεμονικές δυνάμεις και κυρίως οι ΗΠΑ δεν αντιληφθούν ότι, πρώτον, η στρατιωτική επέμβαση δεν μπορεί να έχει μακροπρόθεσμα αποτελέσματα και, δεύτερον  ότι το ιδεολογικό-πολιτικό-οικονομικό μοντέλο του μεταψυχροπολεμικού κόσμου δεν είναι δυνατόν να είναι  ενιαίο. Υπάρχουν πια περισσότερα από ένα παραδείγματα (υποδείγματα) παγκόσμιας διακυβέρνησης.

Μπορούμε να κάνουμε λόγο για ένα ευρύτερο μωσαϊκό ανασφάλειας στην περιοχή;

Ας δούμε πρώτα τα προβλήματα στη συγκολλητική ουσία του μωσαϊκού. Συνήθως η σταθερότητα βασιζόταν σε ένα αραβικό περιφερειακό σύστημα που παρά τις αντιφάσεις του κατάφερνε να διατηρεί μια σχετική φερεγγυότητα. Η κατάρρευση του Ιράκ, η αδυναμία του γηράσκοντος από όλες τις απόψεις καθεστώτος Μουμπάρακ, οι εσωτερικές αντιφάσεις της Σαουδικής Αραβίας και η πολιτική ανάκαμψη του σιιτικού παράγοντα αποδιάρθρωσε το σύστημα αυτό με προφανείς συνέπειες την αστάθεια και την ανασφάλεια.

Ποιες είναι οι προσδοκίες σας για την στρατηγική των ΗΠΑ στην περιοχή μετά την ανάληψη της εξουσίας από τον Barack Obama;

Ο νέος Πρόεδρος δυστυχώς για τη Μέση Ανατολή και τα προβλήματά της έχει μπροστά του τον «δράκο» της οικονομικής ύφεσης και πρέπει όπως ο Φ. Ρούζβελτ  πρώτα από όλα να αναδειχθεί  σε ήρωα της οικονομίας και μετά να σώσει τη Μέση Ανατολή. Έπειτα στην Ουάσινγκτον θα χρειαστεί κάθε θεμιτή και αθέμιτη συμμαχία για να στηρίξει την οικονομική πολιτική του και δεν θα την ξοδέψει σε συγκρούσεις για τη Μέση Ανατολή, που αφορούν την ασφάλεια του Ισραήλ. Έτσι δε βλέπω πραγματική ενασχόληση με πρωτοβουλία τύπου Κλίντον πριν ίσως τα μέσα του 2011 αν η ύφεση έχει αρχίσει να υποχωρεί.  Στο μεσοδιάστημα θα παρεμβαίνει πυροσβεστικά για να αποτρέψει ή να σβήσει κρίσεις τύπου Γάζα. Εκεί που η διακυβέρνηση Ομπάμα θα θελήσει γρηγορότερα απτά αποτελέσματα είναι το Αφγανιστάν-Πακιστάν αλλά το μόνο ουσιαστικό ερώτημα είναι αν, κατά πόσο και με ποιους όρους  θα επανέλθουν οι Ταλιμπάν στην εξουσία. Πάντως θα είναι εξαιρετικά τυχερός αν το Ιράκ παραμείνει χωρίς σημαντική κρίση πριν την αποχώρηση του αμερικανικού στρατού.

Η Ε.Ε. έχει χαρακτηρίσει την σύγκρουση Ισραήλ- Παλαιστίνης ως στρατηγικής σημασίας προτεραιότητα στη Μέση Ανατολή; Πιστεύεται ότι όντως ελάχιστα πράγματα μπορούν να αλλάξουν στην περιοχή αν δεν λυθεί το Παλαιστινιακό;

Είναι σαφές ότι χωρίς επίλυση του παλαιστινιακού θα υπάρχει μια χαίνουσα πληγή στην περιοχή που θα θρέφει συμβολικά και ιδεολογικά τη βία και θα αποτελεί όχημα όλων των αναθεωρητικών δυνάμεων στην περιοχή. Βέβαια θα πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι η Αίγυπτος και η Ιορδανία έχουν ειρήνη με το Ισραήλ και η Συρία ήταν έτοιμη να συνάψει ειρήνη στη βάση του «γη για ειρήνη» χωρίς προαπαιτούμενο την επίλυση του παλαιστινιακού. Ο μεγαλύτερος πόλεμος (Ιράν-Ιράκ) στην περιοχή δεν είχε αντικείμενο το παλαιστινιακό και έγινε μεταξύ δυνάμεων που ιδεολογικά είχαν την ίδια άποψη για το παλαιστινιακό ζήτημα.

Πόσο εφικτή και πόσο βιώσιμη είναι η λύση των δύο κρατών που προτείνει η Ε.Ε.;

Αυτό που σήμερα έχει σημασία είναι η διατήρηση με κάθε τρόπο στη ζωή της λύσης των δύο κρατών και του «γη για ειρήνη». Μια δεξιά (και μόνο) κυβέρνηση Νετανιάχου, εκμεταλλευόμενη την πολιτική απόσπαση της Γάζας από τη Δυτ. Όχθη και την εκεί κυριαρχία της Χαμάς, ίσως να προσπαθήσει να πείσει τις ΗΠΑ ότι η λύση των δύο κρατών πρέπει να παγώσει και να μετατεθεί για μια άλλη ιστορική στιγμή.

 

Θεωρείται ότι η Τουρκία μπορεί να διαδραματίσει το ρόλο του honest broker στην Μέση Ανατολή;  Οι ακροβασίες του Πρωθυπουργού της Τουρκίας θέτουν εν αμφιβολία το ρόλο αυτό;

Σίγουρα η Τουρκία μπορεί να παίξει ρόλο σήμερα κυρίως διότι δεν υπάρχει αυτό που παλιότερα ονομάζαμε Arab Order, ένα σύστημα ισορροπιών μεταξύ των αραβικών κρατών που βασιζόταν κυρίως στην Αίγυπτο και τη Σαουδική Αραβία. Η κατάρρευση του Ιράκ και η υποχώρηση των άλλων δύο οδήγησε στην ανάδειξη μη αραβικών κρατών σε μοναδικούς κυριάρχους παίκτες στην περιοχή.

Μπορεί ο ρόλος της αυτός να αποτελέσει ένα πρόκριμα για μία ειδική σχέση με την Ε.Ε. που να εστιάζει σε ζητήματα ασφάλειας, εάν δεν ευοδωθούν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις;

Σαφώς ένας αυξημένος ρόλος της Τουρκίας στη Μέση Ανατολή θα επηρεάσει τις σχέσεις και με την Ε.Ε.   Αλλά η Τουρκία δεν ενδιαφέρεται για ειδική σχέση, ήδη βρίσκεται ένα βήμα πιο μπροστά από την ειδική σχέση, είναι υποψήφιο μέλος  και βέβαια αυτό που επιθυμεί δεν είναι να οπισθοχωρήσει στην ειδική σχέση αλλά, όσο η επιρροή της το επιτρέπει, να επιχειρήσει την είσοδό της με πολιτικά κριτήρια και όχι με βάση τα κεφάλαια των όρων της Ε.Ε.

Μπορεί η Ε.Ε. να διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στο υποσύστημα της Μέσης Ανατολής; Είναι εφικτό ο κυρίαρχος ρόλος στην περιοχή, όσων αφορά τα ενδιαφέροντα της Δύσης, να περάσει εκ νέου σε Ευρωπαϊκά χέρια;

Κατηγορηματικά όχι. Αυτό θα σήμαινε ότι η ΕΕ θα είχε πραγματικά ενιαία εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας και ενιαίο κέντρο στρατηγικού σχεδιασμού. Η ΕΕ αδυνατεί ακόμη και να αρθρώσει μια δική της στρατηγική απέναντι στο πολιτικό Ισλάμ, πράγμα αναγκαίο όχι μόνο για την εξωτερική αλλά και για την εσωτερική της πολιτική απέναντι στις μουσουλμανικές κοινότητες. Ουσιαστικά σύρεται από την εκάστοτε αμερικανική τακτική, ούτε καν στρατηγική.

Ισλαμικός φονταμενταλισμός και αντιαμερικανισμός, δύο έννοιες αλληλένδετες; Πιστεύεται ότι μπορεί να αλλάξει η εικόνα των ΗΠΑ στον αραβικό κόσμο; Ποια είναι η αντιμετώπιση του Αραβικού κόσμου απέναντι στην ΕΕ; Μπορούμε να κάνουμε λόγο για τη δημιουργία μίας αρνητικής εικόνας ευρύτερα για τη Δύση;

Δεν είναι ακριβές ότι Ισλαμικός φονταμενταλισμός και αντιαμερικανισμός είναι δύο έννοιες αλληλένδετες. Καταρχήν πρέπει να ξεχωρίσουμε το πολιτικό Ισλάμ από τον φονταμενταλισμό (η Σαουδική Αραβία είναι π.χ.  φονταμενταλιστική χωρίς να κυριαρχεί στο κράτος αυτό το πολιτικό Ισλάμ).  Από την άλλη, υπάρχουν εσωτερικά ζητήματα που θρέφουν το εξτρεμιστικό πολιτικό Ισλάμ στις χώρες της Μέσης Ανατολής, πέρα από τη συμπεριφορά της Δύσης. Εκείνο που πρέπει να κάνει η Ευρώπη είναι συνομιλεί με όλες τις πραγματικές πολιτικές δυνάμεις των κοινωνιών της περιοχής αυτής και όχι όνο με τις καθεστωτικές ελίτ.

Τρομοκρατία, το 2003 με αφορμή την επέμβαση στο Ιράκ πολλοί μίλησαν για μία διαφορετική στρατηγική κουλτούρα της Ε.Ε. έναντι των ΗΠΑ, ισχύει αυτό; Ο τότε Πρωθυπουργός της Γαλλίας Dominique de Villepin, αναφερόμενος στην τρομοκρατία, μίλησε για ένα πολιτικό πρόβλημα που απαιτεί πολιτική λύση, ποια είναι η άποψή σας;

Η τρομοκρατία είναι ταυτόχρονα πολιτικό πρόβλημα και πρόβλημα ασφάλειας. Δεν είναι δυνατόν να περιμένεις τη λύση των προβλημάτων αφήνοντας ανενόχλητη την τρομοκρατική δράση. Εκεί βρίσκονται και τα βασικά διλήμματα που αντιμετωπίζουν τα δημοκρατικά κράτη. Σαφώς μια ευρωπαϊκή πολιτική κουλτούρα θα πρέπει να αποξηραίνει τον ιδεολογικό βάλτο της τρομοκρατίας.

Ρόλος της Ελλάδας στην περιοχή, μέλλον των Διατλαντικών σχέσεων, Ιράν, Δίκαιοι Πόλεμοι. Θα ήθελα εν συντομία τις σκέψεις σας πάνω σε αυτά τα ζητήματα.

Θα ήθελα κυρίως να τονίσω ότι η Ελλάδα είναι η μόνη από τις χώρες του πυρήνα της ΕΕ που δεν έχει ένα μεγάλο Κέντρο Μεσογειακών Μεσανατολικών και Ισλαμικών Σπουδών ως αφετηρία της γνώσης  για την περιοχή αυτή και τον κόσμο του Ισλάμ γενικότερα και ως εργαστήρι παραγωγής σχετικών στρατηγικών του κράτους και της κοινωνίας απέναντι σε φαινόμενα και εξελίξεις που λαμβάνουν χώρα σε αυτές τις περιοχές.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, αυτό που βλέπουμε να συμβαίνει είναι η δημιουργία ενός μονοπολικού κονσέρτου, όπου η αδιαφιλονίκητη ισχυρότερη δύναμη θα είναι υποχρεωμένη  να αναζητά συμμάχους ανάμεσα στις ισχυρές ευρωπαϊκές χώρες, και στις χώρες BRIC, για να διατηρεί την ηγεμονία της.

 

Απλούστευση της ΚΑΠ

Δεδομένης της σημαντικής προόδου σε ό,τι αφορά την απλούστευση της Κοινής Γεωργική Πολιτικής και άλλων μέτρων που εναπομένουν να υλοποιηθούν, η Επιτροπή είναι πεπεισμένη ότι θα εκπληρώσει τον στόχο της για μείωση κατά 25% του διοικητικού φόρτου στη γεωργία μέχρι το 2012. Την άποψη αυτή υποστηρίζει η γνώμη για τη γεωργία, την οποία εξέδωσε πρόσφατα η ομάδα Stoiber. Η νέα έκθεση υπογραμμίζει σειρά μέτρων που έχουν ληφθεί τα τελευταία τρεισήμισι χρόνια με στόχο τη μείωση του διοικητικού φόρτου για τους γεωργούς, τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στα τρόφιμα και τις διοικήσεις, και υπόσχεται μείωση του ετήσιου κόστους κατά εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ, καθιστώντας έτσι ανταγωνιστικότερη την ευρωπαϊκή γεωργία.

Από το 2005, η Επιτροπή συνέχισε το σχέδιο δράσης για την απλούστευση της ΚΓΠ, κατήργησε εκατοντάδες παρωχημένες νομοθετικές πράξεις, εισήγαγε μεταρρυθμίσεις για τον εξορθολογισμό της ΚΓΠ και βελτίωσε τις νομοθετικές πρακτικές και τα συστήματα ΤΠ. Αλλαγή – κλειδί αποτελεί η πρόσφατη συμφωνία για το διαγνωστικό έλεγχο, με την οποία θα απλουστευθεί περισσότερο η ΚΓΠ. Μεταξύ άλλων, στα μέτρα του προγράμματος δράσης της Επιτροπής περιλαμβάνεται η δυνατότητα εξορθολογισμού των κανόνων πολλαπλής συμμόρφωσης, η τακτικότερη αναθεώρηση της νομοθεσίας και πιθανές αλλαγές στην πολιτική της ΕΕ για την ποιότητα, περιλαμβανομένων των προτύπων εμπορίας και του συστήματος των γεωγραφικών ενδείξεων.

«Έχουν αποδώσει σημαντικά οι προσπάθειές μας για μια ΚΓΠ απλούστερη και περισσότερο φιλική για τον χρήστη», είπε η Mariann Fischer Boel, αρμόδια Επίτροπος για τη Γεωργία και την Αγροτική Ανάπτυξη. «Με την απλούστευση της πολιτικής μειώνονται τα προβλήματα για τα στελέχη, το κυριότερο όμως είναι ότι οι γεωργοί μπορούν να ασχολούνται περισσότερο με τα χωράφια τους που είναι και αυτό που ξέρουν καλύτερα και λιγότερο με τις γραφειακές εργασίες. Με τις αλλαγές που επιφέραμε θα μειωθούν και οι επιβαρύνσεις για τους γεωργούς κατά εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ. Σε μια περίοδο οικονομικών δυσχερειών, πρόκειται για ένα πραγματικό κέρδος».

Η Επιτροπή εστίασε στην απλούστευση της ΚΓΠ με την πρώτη ανακοίνωση της επί του θέματος, τον Οκτώβριο 2005. Το πρόγραμμα εντάσσεται πλήρως στη συνολική στρατηγική της Επιτροπής για τη βελτίωση της νομοθεσίας.

Μελλοντικές δράσεις:

Μεταξύ των μέτρων που σχεδιάζονται περιλαμβάνονται:

Νέα κατάρτιση των υπαλλήλων που συμπεριλαμβάνει και παραμονή σε γεωργική εκμετάλλευση· πιθανή εναρμόνιση των κανόνων πολλαπλής συμμόρφωσης· βελτιώσεις της πολιτικής ποιότητας· τακτικότερη αναθεώρηση της νομοθεσίας· εκπαίδευση στην ικανότητα γραφής για την ευκολότερη ανάγνωση της νομοθεσίας.

http://ec.europa.eu/agriculture/simplification/index_en.htm

 

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο

«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δίνει στην Ένωση την αναγκαία ώθηση για την ανάπτυξή της και καθορίζει τους γενικούς πολιτικούς προσανατολισμούς της» (άρθρο 4 της συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση)

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο απαρτίζεται από τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και από τον Πρόεδρο της Επιτροπής. Δημιουργήθηκε το 1974 και θεσμοθετήθηκε το 1986 με την ενιαία ευρωπαϊκή πράξη. Τα μέλη του επικουρούνται από τους υπουργούς εξωτερικών υποθέσεων των κρατών μελών και από ένα Μέλος της Επιτροπής. Μια φορά τουλάχιστον κάθε έξι μήνες, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συνέρχεται υπό την προεδρία του αρχηγού του κράτους ή της κυβέρνησης που ασκεί την προεδρία του Συμβουλίου της Ένωσης - η προεδρία αυτή εναλλάσσεται κάθε εξάμηνο. Στην πράξη, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συνεδριάζει τουλάχιστον τέσσερις φορές κάθε χρόνο, ενώ διοργανώνονται επίσης έκτακτες συνεδριάσεις του Συμβουλίου για συγκεκριμένα ζητήματα. Από το 2000, στο πλαίσιο της στρατηγικής της Λισσαβόνας, η σύνοδος του Μαρτίου αφιερώνεται στα οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά ζητήματα. Τα συμπεράσματα της προεδρίας δημοσιοποιούνται μετά από το πέρας κάθε συνεδρίασης.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δίνει ώθηση στα μεγάλα πολιτικά ζητήματα που αφορούν την ευρωπαϊκή οικοδόμηση: τροποποιήσεις των συνθηκών και των θεσμών, διπλωματικές δηλώσεις στο πλαίσιο της εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής της κοινής ασφάλειας, κτλ. Επιπλέον, διαδραματίζει ρόλο βήματος συζητήσεων στο ύψιστο πολιτικό επίπεδο, όταν παρουσιάζονται κρίσιμες καταστάσεις, και προσπαθεί να βρει λύση σε περίπτωση διαφωνίας μεταξύ των κρατών μελών. Μετά από διαπραγματεύσεις μεταξύ των κρατών μελών, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο μπορεί να εκδώσει, συναινετικά:

α)προσανατολισμούς: επισημαίνουν, απευθυνόμενοι στο Συμβούλιο των υπουργών και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τις προτεραιότητες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου όσον αφορά τη διαχείριση της Ένωσης και των κοινών πολιτικών της. Συχνά παρουσιάζονται με τη μορφή γενικών πολιτικών προσανατολισμών, καθώς επίσης και καθορισμού χρονοδιαγράμματος και συγκεκριμένων στόχων·

β)διακηρύξεις ή ψηφίσματα: εκφράζουν με τρόπο επίσημο τη θέση των αρχηγών κρατών ή κυβερνήσεων για κάποιο συγκεκριμένο σημείο.

 

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο διαδραματίζει, κατά συνέπεια, πρωταρχικό ρόλο ώθησης και πολιτικού, οικονομικού και κοινωνικού προσανατολισμού για το σύνολο των τομέων δραστηριότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τόσο στο ευρωπαϊκό όσο και στο εθνικό επίπεδο. Οι προσανατολισμοί και οι διακηρύξεις του δεν έχουν, εντούτοις, νομική ισχύ. Για να εφαρμοστούν πραγματικά, πρέπει να ακολουθηθεί η κανονική διαδικασία των κοινοτικών νομικών κειμένων: προτάσεις οι οποίες διατυπώνονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ψηφοφορίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και, κατά περίπτωση, εκτέλεση στο εθνικό επίπεδο.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο διαδραματίζει ρόλο αποφασιστικής σημασίας, ο οποίος όμως είναι διακριτός από τον ρόλο του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο απαρτίζεται από τους υπουργούς των κρατών μελών και ασκεί εξουσίες που του έχουν ανατεθεί από τη συνθήκη και που υπόκεινται στον έλεγχο του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, συμπεριλαμβανομένης της έγκρισης των κοινοτικών νομικών κειμένων.

Το Συμβούλιο της Ευρώπης είναι ένα άλλο όργανο, διαφορετικό από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

 http://www.consilium.europa.eu/

Eκ βάθρων μεταρρύθμιση του χρηματοπιστωτικού συστήματος

Η Επιτροπή προτείνει την εκ βάθρων μεταρρύθμιση του χρηματοπιστωτικού συστήματος και προτρέπει τους ηγέτες της ΕΕ να κινηθούν γρήγορα για να επαναφέρουν την εμπιστοσύνη στις αγορές.

Το σχέδιο εξόδου από την κρίση προβλέπει ένα σύστημα εποπτείας που θα συνδυάζει μεγαλύτερο έλεγχο σε ευρωπαϊκό επίπεδο και ενίσχυση του ρόλου των εθνικών εποπτικών αρχών. Βασίζεται σε έκθεση ομάδας τραπεζικών εμπειρογνωμόνων με επικεφαλής τον πρώην διοικητή της Τράπεζας της Γαλλίας Ζακ Ντε Λαροζιέρ, τη σύνταξη της οποίας ζήτησε η ΕΕ.

Η Επιτροπή συμφωνεί με την ομάδα ότι χρειάζεται να δημιουργηθεί μια πανευρωπαϊκή αρχή παρακολούθησης των οικονομικών κινδύνων. Υποστηρίζει επίσης την άποψη ότι τα 27 κράτη μέλη θα πρέπει να θεσπίσουν κοινά κανονιστικά πρότυπα και να αναθέσουν τη φροντίδα των επιμέρους τραπεζών σε εθνικές ρυθμιστικές αρχές.

Το σχέδιο διαβιβάζεται τώρα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που πρόκειται να συνεδριάσει αργότερα μέσα στον Μάρτιο. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες σκοπεύουν να προλειάνουν το έδαφος για τη σύνοδο των βιομηχανοποιημένων και αναπτυσσόμενων κρατών (G20) που θα πραγματοποιηθεί στο Λονδίνο τον Απρίλιο. Στην ατζέντα θα βρίσκεται η κανονιστική μεταρρύθμιση και η ΕΕ επιθυμεί να εμφανιστεί ενωμένη στην προσπάθεια βελτίωσης του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο "οφείλει να στείλει ένα ηχηρό μήνυμα στους πολίτες, τις επιχειρήσεις και τον κόσμο ότι υπάρχει τρόπος να βγούμε από την κρίση. Η Ευρώπη έχει τη δύναμη που της εξασφαλίζει η ενότητά της, την εμπιστοσύνη και τη θέληση να κερδίσει αυτή τη μάχη", δήλωσε ο πρόεδρος Μπαρόζο.

Το σχέδιο που προτάθηκε στους Ευρωπαίους ηγέτες περιγράφει και άλλα μέτρα για τη μείωση του κινδύνου και την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στις αγορές, όπως ο αυξημένος έλεγχος της πολιτικής πληρωμών των τραπεζών.

Τα 27 κράτη μέλη θα δαπανήσουν φέτος το 3,3% περίπου του ΑΕΠ της ΕΕ σε προγράμματα για την τόνωση της ανάπτυξης. Η Επιτροπή καλεί τους ηγέτες της Ευρώπης να διαμορφώσουν σαφείς αρχές για την ανάληψη περαιτέρω δράσης, όπως τη στήριξη του ελεύθερου εμπορίου, της οικονομίας χαμηλής κατανάλωσης άνθρακα και της δημοσιονομικής πειθαρχίας.

Εξαιτίας της κρίσης έχει προκληθεί η ανησυχία ότι ορισμένα κράτη μέλη της ΕΕ θα καταφύγουν στον προστατευτισμό για να ενισχύσουν τις οικονομίες τους. Στην άτυπη σύνοδο της 1ης Μαρτίου, οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεσμεύτηκαν ότι θα αποφύγουν κάθε ενέργεια που θα μπορούσε να κατακερματίσει την ενιαία αγορά της ΕΕ.

Τα κράτη μέλη της ΕΕ θα πρέπει επίσης να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την αντιμετώπιση της ανεργίας που ενδέχεται να φθάσει το 10% το 2010 για πρώτη φορά μετά τη δεκαετία του 1990.

 

ΠΓΔΜ: Έναρξη διαπραγματεύσεων και συμφωνία για το όνομα θέλει το ΕΚ

Το ΕΚ κάλεσε το Συμβούλιο να ορίσει μια ημερομηνία, εντός του τρέχοντος έτους, για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (ΠΓΔΜ). Παράλληλα, κάλεσε την ΠΓΔΜ και την Ελλάδα να καταλήξουν σε μια συμβιβαστική λύση σχετικά με το ζήτημα του ονόματος, ούτως ώστε αυτό να μην αποτελεί πλέον εμπόδιο για την συμμετοχή της ΠΓΔΜ ως μέλους σε διεθνείς οργανισμούς.

Υιοθετώντας με 478 ψήφους υπέρ, 92 κατά και 42 αποχές το ψήφισμα του κ. Erik MEIJER (ΕΕΑ/ΠΒΧ, NL) σχετικά με την έκθεση προόδου της ΠΓΔΜ το 2008, το ΕΚ κάλεσε την ΠΓΔΜ, ως υποψήφιο κράτος μέλος, να συνεχίσει να διατηρεί καλές γειτονικές σχέσεις και να επιλύσει εκκρεμή ζητήματα με τους γείτονές της. Στο πλαίσιο αυτό, έκανε λόγο για μια κατόπιν διαπραγματεύσεων κοινά αποδεκτή λύση για το ζήτημα του ονόματος.
 
Παράλληλα, η ολομέλεια εξέφρασε την ελπίδα ότι η ΠΓΔΜ και η Ελλάδα θα συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις παρά την πρόσφατη προσφυγή της πρώτης στο Διεθνές Δικαστήριο σχετικά με την εφαρμογή της Ενδιάμεσης Συμφωνίας. Προειδοποίησε δε ότι, εάν δεν επιτευχθεί σύντομα συμφωνία μεταξύ των δύο κρατών, υπάρχει ο κίνδυνος να καθυστερήσει επί μακρόν η ένταξη της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας στην ΕΕ. Κατά την άποψη των ευρωβουλευτών, "παρόμοιες εκκρεμείς διμερείς διαφορές στα Βαλκάνια δεν πρέπει να παρακωλύουν την προσχώρηση ή να έχουν προβάδισμα έναντι της διεργασίας της ευρωπαϊκής ενοποίησης".
 
Το ΕΚ αναγνώρισε, εξάλλου, τις προσπάθειες που κάνει η ΠΓΔΜ για να εκπληρώσει τις προϋποθέσεις για ένταξη στην ΕΕ. Εξέφρασε, όμως, την δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι, τρία χρόνια μετά την αναγνώρισή της ως υποψήφιας προς ένταξη χώρας, οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις δεν έχουν ακόμη ξεκινήσει. Κατά την άποψη των ευρωβουλευτών, θα πρέπει να τεθεί τέρμα σε αυτή την μη βιώσιμη κατάσταση που λειτουργεί αποθαρρυντικά για την χώρα και ενέχει τον κίνδυνο αποσταθεροποίησης της περιοχής.
 
Οι ευρωβουλευτές σημείωσαν, τέλος, τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι πολίτες της ΠΓΔΜ σχετικά με την μη αναγνώριση των διαβατηρίων τους από ένα κράτος μέλος της ΕΕ και κάλεσαν την Επιτροπή να συστήσει στο Συμβούλιο την όσο το δυνατό γρηγορότερη ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων για τους πολίτες της ΠΓΔΜ.
 www.europarl.europa.eu