Απόφοιτος Μεταπτυχιακού Προγράμματος Ευρωπαϊκές και Διεθνείς Σπουδές
Μεγάλη συζήτηση έχει γίνει σε ακαδημαϊκό επίπεδο για το αν προηγείται η πολιτική της οικονομίας ή το αντίστροφο. Ο καθένας μας έχει τη δική του άποψη πάνω στο εν λόγω ζήτημα.
Στην περίπτωση βέβαια της ΕΕ είναι σαφές ότι οικονομικοί είναι μάλλον οι λόγοι δημιουργίας της και λιγότερο πολιτικοί. Αν ανατρέξουμε στην πορεία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης θα διαπιστώσουμε ότι έχουν υπάρξει χρονικά μεγάλες περίοδοι στις οποίες, η οικονομική ολοκλήρωση προηγείται της πολιτικής και πολύ μικρότερες χρονικές περίοδοι στις οποίες συμβαίνει το αντίστροφο. Ο συνδυασμός οικονομικής και πολιτικής ολοκλήρωσης -κάτι που είναι άλλωστε το ευκταίο- δεν ήταν ένα εύκολο εγχείρημα όποτε και αν επιχειρήθηκε.
Το γεγονός αυτό είναι, κατά την άποψή μου, εύλογο και προκύπτει από την αδυναμία μιας «υπερεθνικής οντότητας» όπως η ΕΕ, να εμφυσήσει στους λαούς της, την αντίληψη ενός «αμιγούς λαού» με κοινά χαρακτηριστικά, κάτι το οποίο άλλωστε εγγενώς δεν είναι. Διαφορετικά, θα είχε τα χαρακτηριστικά ενός έθνους όπως: κοινή γλώσσα, θρησκεία, ιστορία, έθιμα ή τρόπο ζωής κ.α. και η ολοκλήρωσή της μάλλον θα είχε ήδη συντελεστεί (π.χ. βλέπε εθνικές ολοκληρώσεις).
Σήμερα, περίπου 60 χρόνια μετά το ξεκίνημα της ενοποιητικής προσπάθειας της Ευρώπης, η πολιτική ολοκλήρωση έχει βαλτώσει για τα καλά, γεγονός που προκύπτει από τα αρνητικά δημοψηφίσματα για την Συνθήκη της Λισσαβόνας τουλάχιστον στις ελάχιστες χώρες-μέλη που αυτά διεξήχθησαν π.χ Ιρλανδία. Το επιθυμητό, βέβαια, θα ήταν να διεξαχθούν δημοψηφίσματα σε όλες τις χώρες, έτσι ώστε να υπάρξει ενημέρωση στους ευρωπαϊκούς λαούς και να διεξαχθεί έντονος διάλογος από τον οποίο θα προέκυπταν ορισμένα χρήσιμα συμπεράσματα για την πορεία του όλου εγχειρήματος της ολοκλήρωσης. Με τον τρόπο αυτό θα προέκυπτε η συναίνεση ή όχι του ευρωπαϊκού δήμου στην υπογραφή μιας Συνθήκης κομβικής σημασίας για το μέλλον της Ένωσης. Δυστυχώς, η οδός αυτή δεν επελέγη -για άλλη μια φορά- με αποτέλεσμα να επιβεβαιωθεί πανηγυρικά η άποψη περί δημοκρατικού ελλείμματος (democratic deficit) της ΕΕ. Στον ευρωπαϊκό δήμο έχουν ευλόγως δημιουργηθεί έντονα αισθήματα καχυποψίας για το παραπάνω γεγονός. Ζητείται από τους ευρωπαίους πολίτες να ψηφίζουν στις ευρωεκλογές αλλά δεν τους ζητείται κάτι αντίστοιχο όταν πρόκειται για αποφάσεις που αφορούν στο μέλλον τους. Πώς λοιπόν θα προκύψει συναίνεση του ευρωπαϊκού δήμου, σε μια οντότητα που τον αγνοεί επιδεικτικά σε ζητήματα που τον αφορούν άμεσα;
Στις μέρες μας, βιώνουμε μια πολύ ισχυρή σε ένταση και σε διάρκεια παγκόσμια οικονομική ή καλύτερα χρηματοπιστωτική κρίση με τον κίνδυνο της ύφεσης να πλανάται πάνω από το κεφάλι του ευρωπαίου πολίτη. Η παγκόσμια ιστορία διδάσκει ότι μετά από τέτοιου είδους κρίσεις στην οικονομία ακολουθούν περίοδοι απομονωτισμού και εσωστρέφειας (π.χ. βλέπε το τι ακολούθησε την κρίση του 1929). Εάν κάτι τέτοιο ισχύει, τότε πολύ φοβούμαι πως η σημερινή οικονομική κρίση θα οδηγήσει σε ένα νέο κύμα «ευρωσκεπτικισμού» την ένταση και τις συνέπειες του οποίου κανείς μας δεν είναι σε θέση να εκτιμήσει. Σε κάθε περίπτωση, οι ευρωπαίοι λήπτες αποφάσεων θα πρέπει να έχουν υπόψη τους ότι στις Διεθνείς σχέσεις εκτός από θεωρίες ολοκλήρωσης υπάρχουν και θεωρίες από-ολοκλήρωσης. Όσο πιο σύντομα αντιληφθούν το γεγονός αυτό τόσο πιο σωστές αποφάσεις θα λαμβάνουν για τους ευρωπαίους πολίτες και τόσο πιο γρήγορα θα προχωρήσει η ενοποιητική διαδικασία. Και για να κλείσω, μια σοφή λαϊκή ρήση λέει: «ή στραβός είναι ο γυαλός ή στραβά αρμενίζουμε».
"Στραβός είναι ο γυαλός" σίγουρα φίλε και συνάδελφε Νίκο, γιατί πώς αλλιώς να εξηγήσω και να δικαιολογήσω τα τόσα "στραβά και ανάποδα" που συμβαίνουν όχι μόνο στη χώρα μου, αλλά σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο. Οι στραβοτιμονιές φυσικά σε μια λανθασμένη πορεία δεν μπορούν να εκλείψουν. Τουναντίον μπορούν να επιδεινώσουν την θέση μας ως Ελλήνων και ως "Ευρωπαίων", ως είθισται να λέγεται.
ΑπάντησηΔιαγραφήΟικονομικοί παράγοντες και πολιτικοί- βλ. μάθημα Βέρνυ στο μεταπτυχιακό- βρίσκονται σε άμεση αλληλεξάρτηση, με τους πρώτους όπως είναι εμφανές να διαδραματίζουν τον κυρίαρχο ρόλο. Άμεση απόρροια αυτού του γεγονότος είναι ο ενθουσιασμός που κυριεύει πολλούς συμπολίτες μας περί του οικοδομήματος και ο οποίος εξαντλείται στην εισροή μεγάλων κοινοτικών κονδυλίων, τα οποία αποσκοπούν στο να γίνουν έργα ή πιο λαϊκά "για να γίνουμε άνθρωποι"(όπως πολλοί λένε).
Το ερώτημα για εμένα, όμως, δεν είναι "για ποιο λόγο οι άλλοι να ψηφίσουν?", αλλά "για ποιο λόγο εγώ πρέπει να ψηφίσω?", "για αυτά που βλέπω και βιώνω-και τα οποία δεν είναι ικανοποιητικά- ή για αυτά που ακούω-τα οποία μου υποδεικνύουν μια μελλοντική, πάντα, καλύτερη και πλουσιότερη κοινωνία?"
Η πραγματικότητα που διαμορφώνεται δεν είναι καλή. Τα κακά έρχονται και τα καλά παρέρχονται. Εργασιακές σχέσεις λάστιχο, ανεργία που αναμένεται να σπάσει τα κοντέρ, ανασφάλεια και αβεβαιότητα, ακρίβεια σε όλα τα επίπεδα(από τα είδη διατροφής, ένδυσης έως την παιδεία και την υγεία), κοινωνική πολιτική που πιάνει το ground zero, συνεχείς περικοπές σε δικαιώματα, πολεμικές διενέξεις, διαρκής υποβάθμιση του περιβάλλοντος.
Η οικονομική κρίση δεν μπορεί να αποτελέσει το άλλοθι για την παραπάνω κατάσταση. Ο προσωπικός παράγων και η ατομική στάση είναι εξίσου καθοριστικοί. Ο ωχαδερφισμός,η ατομική βολή, οι εκλογο-πελατειακές σχέσεις και γενικά "ο θάνατός σου η ζωή μου" είναι απορριπτέες "αξίες" απ΄όπου και αν προέρχονται.
Βέβαια οι αποφάσεις που αφορούν και διαμορφώνουν την καθημερινότητά μας είτε σε μείζονα είτε σε ελάσσονα ζητήματα, λαμβάνονται σε μικρό(οδηγίες, κανονισμοί...) ή μεγάλο βαθμό(αποκλειστικές αρμοδιότητες-ΚΑΠ...) από την Ε.Ε και έπειτα τυγχάνουν της "καλής" ή "κακής" διαχείρισής τους από τις εγχώριες δυνάμεις.
Για αυτό MY VOTE-αλλά και αρκετών από ό,τι ακούω- is FOR EUROSCEPTISISM.
Ζ.Χ.
Αγαπητή φίλη και συνάδελφε Ζ.Χ. θέλω να είμαι σαφής και ξεκάθαρος! Δεν είμαι ενάντια στην ιδέα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Κάθε άλλο μάλιστα. Άλλωστε δεν θα αφιέρωνα σε καμία περίπτωση τόσο χρόνο απο τη ζωή μου για κάτι που καταρχήν δεν με εκφράζει και στο οποίο δεν πιστεύω.Το μείζον ζήτημα κατά την άποψή μου και ο κύριος λόγος που με ώθησε να γράψω πέντε λόγια είναι το Ποιά Ευρώπη θέλουμε; Ποιά ήταν τα οράματα των ιδρυτών της και τη σχέση έχουν τα οράματα αυτά με τα αποτελέσματα που εμείς ως ευρωπαίοι πολίτες βιώνουμε σήμερα; Είναι γεγονός οτι το ευρωπαϊκό οικοδόμημα δεν ξεκίνησε με τον πλέον δημοκρατικό τρόπο γιατί οι συνθήκες της εποχής εκείνης δεν το επέτρεπαν.Επρόκειτο όντως για μια ελιτίστικη συνομωσία όπως μας έλεγε ο κος Τσούκαλης με αγαθούς όμως σκοπούς! Ας δεχτούμε οτι είναι έτσι. Το ζήτημα είναι τι έχει αλλάξει σήμερα μετά απο περίπου 60 χρόνια απο την ίδρυσή της; Το μόνο βέβαιο είναι οτι η συμμετοχή του ευρωπαϊκού Δήμου στη λήψη των αποφάσεων απουσιάζει επειδεικτικά. Είναι η ΕΕ ενα δημοκρατικό κατασκεύασμα σήμερα;Και όταν μιλάμε για ΕΕ ποιός την εκφράζει; Σαφώς οχι εύκολα ερωτήματα να απαντηθούν.Πολύ φοβούμαι οτι πρέπει να αρχίσω να αμφισβητώ και την "αγαθότητα" των σκοπών της τουλάχιστον όπως εχει δείξει οτι κινείται μετά τηνυπογραφή της Συνθήκης του Μάαστριχτ και της νεοφιλελεύθερης λαίλαπας που επακολούθησε. Τα γεγονότα που βιώνουμε σήμερα με τη θύελλα εξεγέρσεων σε όλη την Ευρώπη απο τον ανεπτυγμένο Βορρά μέχρι τον υπανάπτυκτο Νότο αποτελούν τρανταχτή απόδειξη για το οτι η ΕΕ δεν κινείται προς την σωστή κατεύθυνση και δεν δίνει λύσεις σε μείζονα προβλήματα που απασχολούν τον ευρωπαίο πολίτη ορισμένα απο τα οποία ανέφερες.Αντιθέτως, δημιουργεί έντονη αβεβαιότητα και ανασφάλεια για το μέλλον. Συνεπώς κάτι πρέπει να αλλάξει και αυτό το γνωρίζουμε όλοι! Ας προσπαθήσουμε να το αλλάξουμε συλλογικά!
ΑπάντησηΔιαγραφήΘα συμφωνήσω μαζί σου. Δε νομίζω ότι υπάρχει κάποιος που να είναι εναντίον μιας ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και συνεργασίας. Οι στόχοι και τα αποτελέσματα είναι αυτά που επιβεβαιώνουν ή διαψεύδουν τις εκτιμήσεις, τις ελπίδες και τις προσδοκίες του καθενός. Όπως φαίνεται, όμως, και από τα δημοψηφίσματα, που έχουν γίνει σε χώρες που διατηρούν ζωντανό ακόμηαυτό το συστατικό στοιχείο της δημοκρατίας και σε χώρες που δεν έχουν γίνει, αλλά αν γίνονταν η έκβαση των αποτελεσμάτων θα ήταν παρεμφερής με την έκβαση των πρώτων, δεν υπάρχει-και δικαιολογημένα-η θέληση από τα κάτω για μια Πολιτική Ένωση .
ΑπάντησηΔιαγραφήΠροσωπικά, είμαι υπέρ του έθνους-κράτους. Θέλω οι αποφάσεις που θα λαμβάνονται να είναι από εμάς και για εμάς. Δεν φταίει το κράτος για το ότι κατάντησε σταδιακά και συνειδητά σε αυτή την χαοτική, απαξιωτική και ανεξέλεγκτη κατάσταση. Όλα είναι ζήτημα πολιτικής και συμφερόντων. Το ρεφραίν των αγαπημένων GOING THROUGH είναι ενδεικτικό της κατάστασης "Ποια δημοκρατία, ποια ευρώπη, ποια προγράμματα...κύριοι υπουργοί .λα..λα..λα. τα υπουργεία σας"
Υ.Γ:στο μόνο σημείο που θα διαφωνήσω είναι το ζήτημα των εξεγέρσεων. Δε νομίζω να θεωρείς τα γεγονότα και τις διαμαρτυρίες τύπου Δεκέμβρη στην Αθήνα ως εξεγέρσεις γιατί αν η εξέγερση είναι να σπας τη βιτρίνα και να καίς το "κόσμημα" της Πανεπιστημίου- και δεν εννοώ το ROLEX στον Καίσαρη!- την Εθνική Βιβλιοθήκη και την Ακαδημία Αθηνών, τότε όλοι οι πραγματικοί επαναστάτες ακυρώνονται. Μάλλον θα αναφέρεσαι στα κινήματα που εκδηλώνουν οργανωμένα και στοχευμένα την αντίδραση και αντίθεσή τους.
-Η "ισχύς εν τη ενώσει" είναι όχι μόνο αξία, αλλά κάτι πολύ παραπάνω, δόγμα.