Πέντε χρόνια διευρυμένης ΕΕ

«Οι διευρύνσεις του 2004 και του 2007 αποτέλεσαν ένα τεράστιο ιστορικό βήμα. Έθεσαν τέλος στη διαίρεση της Ευρώπης, βοήθησαν στην παγίωση της δημοκρατίας και προσέφεραν οικονομικά οφέλη σε όλες τις χώρες ΕΕ από άποψη μεγαλύτερης ανταγωνιστικότητας, μεγαλύτερης οικονομικής ανάπτυξης και μεγαλύτερης δημιουργίας θέσεων απασχόλησης. Δεν πρέπει να αφήσουμε την κρίση να επισκιάσει αυτή την αναμφισβήτητη επιτυχία. Ενωμένοι μπορούμε να διαμορφώσουμε τη λύση παγκοσμίων προβλημάτων όπως η κλιματική αλλαγή ή μια νέα διεθνής οικονομική διακυβέρνηση. Διαιρεμένοι δεν θα πετύχουμε τίποτα» δήλωσε ο αρμόδιος Επίτροπος για τις οικονομικές και νομισματικές υποθέσεις κ. Joaquín Almunia

Ο κ. Olli Rehn, αρμόδιος για τη διεύρυνση Επίτροπος προσέθεσε:«Η διεύρυνση χρησίμευσε ως άγκυρα σταθερότητας και κινητήρας της δημοκρατίας και της έννομης τάξης στην Ευρώπη. Τόσο τα νέα όσο και τα παλαιά κράτη μέλη ωφελήθηκαν οικονομικά, καθώς και η ΕΕ στο σύνολό της. Επεξέτεινε το χώρο ειρήνης και ευημερίας σε τουλάχιστον 500 εκατομμύρια ανθρώπους και αύξησε το βάρος της στην υφήλιο.»

Έχουν παρέλθει πέντε χρόνια αφότου 10 νέα μέλη από την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη εντάχθηκαν στην ΕΕ, θέτοντας τέλος σε αρκετές δεκαετίες διαίρεσης που ακολούθησαν τον ψυχρό πόλεμο. Δύο άλλα μέλη, η Βουλγαρία και η Ρουμανία εντάχθηκαν το 2007. Μια ανακοίνωση για τα «Πέντε έτη της διευρυμένης ΕΕ» δείχνει ότι η διεύρυνση προσέφερε μεγάλα οικονομικά οφέλη σε αμφότερες τις πλευρές.

Η διευρυμένη ΕΕ αποτελεί τώρα τον μεγαλύτερο ολοκληρωμένο οικονομικό χώρο στον κόσμο, με περισσότερο από 30% του παγκοσμίου ΑΕΠ και περισσότερο από 17% του παγκοσμίου εμπορίου. Αυτό παρέχει τη δυνατότητα στην ΕΕ να είναι ένας αποφασιστικός παράγοντας στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης. Μπορεί να έχει λόγο στη διαμόρφωση της παγκοσμιοποίησης προς όφελος των πολιτών.

Το κατά κεφαλήν εισόδημα στα νέα κράτη μέλη αυξήθηκε από το 40% του μέσου όρου των παλαιών κρατών μελών το 1999 στο 52% το 2008 και η ανάπτυξη κατά μέσο όρο σε 5,5% την περίοδο 2004-2008 σε σύγκριση με 3,5% την περίοδο 1999-2003. Αυτό δεν επιτεύχθηκε σε βάρος των παλαιών κρατών μελών, η ανάπτυξη των οποίων ήταν περίπου 2,2% ετησίως την περίοδο 2004-2008, με παρόμοιο ποσοστό την περίοδο 1999-2003.

Η διεύρυνση αύξησε επίσης τις εμπορικές ευκαιρίες. Το 2007, περίπου το 80% των εξαγωγών των νέων κρατών μελών κατευθύνθηκε στην υπόλοιπη ΕΕ. Επίσης, τα παλαιά κράτη μέλη παρατήρησαν αύξηση των πωλήσεών τους στα νέα κράτη μέλη σε περίπου 7,5% των συνολικών εξαγωγών τους το 2007, από 4,75% μια δεκαετία νωρίτερα.

Η ανεργία στα νέα κράτη μέλη μειώθηκε από συχνά πολύ υψηλά επίπεδα σε επίπεδα παρόμοια με εκείνα της υπόλοιπης ΕΕ – περίπου 7% το 2007. Οι ανησυχίες των παλαιών κρατών μελών σχετικά με μαζική μετανάστευση εργατικών χειρών δεν επιβεβαιώθηκαν. Στα περισσότερα κράτη μέλη υποδοχής ο αριθμός των μεταναστών εργαζομένων δεν ξεπέρασε το 1% του «εγχώριου» ενεργού πληθυσμού και επέτρεψε την κάλυψη ελλείψεων σε εργατικό δυναμικό. Ο προσωρινός χαρακτήρας της μετανάστευσης αποτέλεσε ένα από τα εντονότερα χαρακτηριστικά της – στο ΗΒ 50% των πρόσφατων μεταναστών επέστρεψαν στις χώρες καταγωγής τους.

Η τρέχουσα παγκόσμια κρίση δημιουργεί δυσκολίες σε όλες τις χώρες, συμπεριλαμβανομένης της ΕΕ, και η ανεργία αυξάνεται παντού.

Αλλά, μια μεγάλη, ενωμένη ΕΕ μπορεί να αντιμετωπίσει αυτήν την πρόκληση, καθώς και άλλες προκλήσεις καλύτερα από ότι τα κράτη μέλη μεμονωμένα. Η ΕΕ ανέλαβε συντονισμένη δράση για τη σταθεροποίηση του τραπεζικού συστήματος και τη συμβολή στην οικονομική ανάκαμψη. Αυτά τα μέτρα, συμπληρωμένα από άλλα που είναι υπό προετοιμασία, κυρίως για την αποκατάσταση της προσφοράς κεφαλαίων ζωτικής σημασίας για την οικονομία, μας επιτρέπουν να προβλέψουμε μια σταδιακή ανάκαμψη από τα τέλη του τρέχοντος έτους.

Τα νέα κράτη μέλη που δοκιμάζονται σήμερα από οξεία επιβράδυνση της ανάπτυξης στηρίζονται από τα σημαντικά κονδύλια που διατίθενται στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής πολιτικής συνοχής. Ο μηχανισμός στήριξης του ισοζυγίου των πληρωμών επιτρέπει στην ΕΕ να προβεί στη διάσωση κρατών μελών εκτός ευρωζώνης, τα οποία χρειάζονται προσωρινή βοήθεια.

Οι κοινοί κανόνες ανταγωνισμού και κρατικών ενισχύσεων θα διασφαλίσουν ίσους όρους για τις επιχειρήσεις.

Η στρατηγική της Λισαβόνας για την ανάπτυξη και την απασχόληση βοηθά στον εντοπισμό εκείνων των μεταρρυθμίσεων που θα αυξήσουν το δυναμικό ανάπτυξης των οικονομικών μας και θα τις καταστήσουν περισσότερο ανθεκτικές στους παγκόσμιους κραδασμούς.

Η Επιτροπή συνεργάζεται με τα κράτη μέλη για έναν νέο προγραμματισμό του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου με σκοπό να προστατευθεί η απασχόληση στα παλαιά και νέα κράτη μέλη. Η Επιτροπή εργάζεται επίσης για να μειώσει τον ευρύτερο κοινωνικό αντίκτυπο της κρίσης, μεταξύ άλλων μέσω του Ταμείου Προσαρμογής στην παγκοσμιοποίηση.

Το μεταρρυθμισμένο σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης παρέχει ένα εύρωστο πλαίσιο που μας επιτρέπει να τονώσουμε τη ζήτηση και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης βραχυπρόθεσμα, διατηρώντας τον στόχο της επίτευξης υγιών και βιώσιμων οικονομικών μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα.